Assertiviteit is het vermogen om, zonder geweld en met een respectvolle houding ten opzichte van de vrijheid en verschillen van anderen, voor jezelf op te komen. Het is het vermogen om voor jezelf op te komen, je mening te verdedigen, iets na te streven en te vechten voor je rechten, zonder geweld en met respect voor meningsverschillen en de vrijheid van meningsuiting. Het is gericht op het beschermen van jezelf, je waarden, je persoonlijkheid en je waardigheid.
Assertiviteit is een bredere term voor daadkracht en zelfvertrouwen, terwijl het tegelijkertijd ook de kwaliteiten mededogen en openheid voor behoeften, belangen en beperkingen van anderen omvat. Een assertief persoon kan compromissen sluiten wanneer er een conflict ontstaat en weet zich in de schoenen van een ander te verplaatsen.
Mensen die assertief zijn, zijn zich bewust van hun kwaliteiten en valkuilen, en accepteren zichzelf zoals ze zijn. ze proberen hun grenzen te verleggen, terwijl ze tegelijkertijd vriendelijk en geduldig zijn richting zichzelf. Ze kennen hun eigen behoeften, interesses, emoties, gevoelens en grenzen en verbrengen deze niet voor anderen. Ze zijn zich bewust van hun verantwoordelijkheid tegenover anderen en behandelen hen daarom met respect; ze begrijpen hun gebreken en beperkingen, maar zijn niet vatbaar voor manipulatie en agressie.