Βήμα 1: Εισαγωγή
Προτιμάται μια μικρή ομάδα 6 ατόμων (το μέγιστο), γιατί αυτή η εκπαίδευση ενδεχομένως να κάνει τους ανθρώπους να αισθανθούν ότι βρίσκονται σε άμυνα. Η ομάδα κάθεται γύρω από ένα τραπέζι ή σε έναν κύκλο αντικριστά σε έναν ήσυχο και κλειστό χώρο. Εν συνεχεία, ο συντονιστής θέτει τους βασικούς κανόνες για την εκπαίδευση, εξηγεί τι είναι οι ενέργειες μικρο-επιθετικότητας, ενημερώνει τους συμμετέχοντες για τον στόχο αυτής της εκπαίδευσης και κατόπιν δίδει οδηγίες για την άσκηση (5 λεπτά).
Ένα παράδειγμα εισαγωγής:
Προτού ξεκινήσουμε, θα ήθελα να θέσω ορισμένους βασικούς κανόνες, ώστε να μπορέσουμε όλοι να συμμετάσχουμε σε έναν ανοιχτό και παραγωγικό διάλογο μεταξύ μας, όπου όλοι θα αισθάνονται ότι απολαμβάνουν την υποστήριξη και τον σεβασμό.
- Να είστε στοχαστικοί. Σκεφτείτε τον αντίκτυπο των λέξεών σας και πώς μπορούν να επηρεάσουν τους ομοτίμους σας.
- Μιλήστε εκ περιτροπής, δώστε σε όλους χρόνο να μιλήσουν και προσπαθήστε να μη διακόπτετε τους άλλους.
- Εκφράστε τη διαφωνία σας με σεβασμό (μην επιτίθεστε στο άτομο, συζητήστε τις ιδέες).
- Παραμείνετε ειλικρινείς και ευγενικοί με τον εαυτό σας και τους άλλους, προσπαθήστε να αποφύγετε την αμυντική συμπεριφορά.
- Αυτός είναι ένας χώρος ασφαλής και άνευ κριτικής.
- Ο συντονιστής θα παρέμβει όταν επιδειχθεί αντιπαραγωγική συμπεριφορά.
Έχετε να προτείνετε πρόσθετους κανόνες που θα μπορούσαν να προάγουν την ανοιχτή και παραγωγική συζήτηση;
Η μικρο-επιθετικότητα ενέχει συνηθισμένες, περιστασιακές και/ή ανεπαίσθητες λεκτικές, συμπεριφορικές ή περιβαλλοντικές πράξεις, σκόπιμες ή ακούσιες, που μεταφέρουν εχθρική, υποτιμητική ή αρνητική στάση απέναντι στα άτομα με βάση την περιθωριοποιημένη ή υποεκπροσωπούμενη κοινωνική ταυτότητα στην οποία ανήκουν. Η μικρο-επιθετικότητα μπορεί να λάβει πολλές μορφές, συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικώς των εξής:
- εικασίες που βασίζονται σε στερεότυπα
- αποκλεισμός ή ακύρωση της εμπειρίας ή της ταυτότητας ενός ατόμου
- υποκριτικές φιλοφρονήσεις
- αστεία ή σχόλια που εισάγουν διακρίσεις
- μη λεκτικές ενδείξεις, όπως η αποφυγή οπτικής επαφής ή η διακοπή της ομιλίας κάποιου
Στόχος αυτής της άσκησης είναι να συνειδητοποιήσετε ότι όλοι είναι ικανοί για μικρο-επιθετικότητα και να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τι είδους συμπεριφορά έχετε επιδείξει έως τώρα. Αυτό δεν αποτελεί άσκηση κριτικής. Όλοι έχουμε εμπλακεί σε συμπεριφορές μικρο-επιθετικότητας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, επειδή η μικρο-επιθετικότητα είναι βαθιά ριζωμένη στην κοινωνία μας. Αυτή η άσκηση έχει να κάνει με τη στροφή προς τον εσωτερικό μας κόσμο και την απόκτηση νέων γνώσεων.
Η άσκηση θα πραγματοποιηθεί μέσα από έναν σύντομο κύκλο του «Εγώ ποτέ δεν έχω…;»
Η άσκηση είναι εύκολη: οι συμμετέχοντες επιλέγουν μια κάρτα, διαβάζουν δυνατά αυτό που γράφει η κάρτα και όλοι όσοι έχουν κάνει αυτό που γράφει υψώνουν το χέρι τους. Εν συνεχεία ο επόμενος επιλέγει μια κάρτα και επαναλαμβάνεται η διαδικασία έως ότου τελειώσουν όλες οι κάρτες. Έπειτα ακολουθεί μια στιγμή αναστοχασμού και ένας καταιγισμός ιδεών σχετικά με το πώς μπορεί να αποτραπεί η μικρο-επιθετικότητα και να προαχθεί η συμπερίληψη. Δεν κρατάμε βαθμολογία κατά τη διάρκεια της άσκησης. Δεν ασκούμε κριτική. Τουναντίον, ενθαρρύνεται ιδιαίτερα η ειλικρινής συζήτηση και ο (αυτο)στοχασμός.
Γιατί άσκηση παιχνιδιού με κάρτες; Θέλαμε η άσκηση να διατηρηθεί άτυπη, γιατί είναι δύσκολο να παραδεχτεί κανείς ότι μπορεί να έχει πληγώσει ή προσβάλει άθελά του κάποιον έχοντας διαπράξει μια μικρο-επιθετικότητα. Όπως έχει αναφερθεί, στόχος δεν είναι να κατηγορεί κανείς ή να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται άσχημα.
Εάν παρατηρήσετε ότι αισθάνεστε άβολα με αυτήν την άσκηση, τότε έχετε την επιλογή να πείτε όχι ως ομάδα. Θα ήθελα να σας δώσω τη δυνατότητα να συζητήσετε εάν θέλετε να συμμετάσχετε σε αυτήν την άσκηση. Εάν η απάντηση είναι αρνητική, μπορούμε να συζητήσουμε τη δυσφορία σας και από πού πηγάζει, ούτως ώστε τουλάχιστον να το εξετάσουμε και να αποκτήσουμε επίγνωση του εαυτού μας.